Oleh: Ku Seman Ku Hussain
Sumber: Utusan Malaysia 14 Jun 2004
Kita semua selalu mendengar kata-kata memujuk seperti ini; "Filem itu kalau tahap filem Malaysia dikira sudah baik''. Kemudian kita memujuk lagi atau dalam bahasa indah memberi semangat padahal sebenarnya kita hipokrit terhadap orang yang kita puji apabila berkata; "Itu filem terbaik Festival Filem Malaysia.''
Maknanya ada gelaran terbaik, sudah cukuplah bagi kita. Sebaliknya kita tidak pernah bertanya terbaik antara terbaik atau terbaik daripada yang tidak ada apa-apa. Kita boleh memuji filem kita. Terpulanglah kalau mahu memuji peningkatan kutipan di pawagam atau peningkatan mutu pembuatannya. Tetapi pada masa yang sama memuji atau tidak, bukanlah persoalan penting lagi.
Hakikatnya sama ada kita setuju atau tidak, gelanggang filem kita adalah gelanggang antarabangsa. Terbaik atau berjaya bukan lagi dalam konteks filem Malaysia. Filem kita bersaing dengan filem yang dibawa dari luar. Lalu `standard Malaysia' perlu dilupakan kerana filem kita hari ini bukan bersaing sesama sendiri. Tetapi hakikat ini yang sesetengah kita selalu sangkal. Kita masih lagi menganggap filem tempatan cukuplah sekadar ukuran Malaysia.
Memang kejam membiarkan filem Malaysia seperti yang kita semua maklum ini bersaing dengan filem dari Hollywood di pawagam. Adil atau tidak sebenarnya bukan masanya untuk kita berhujah. Hakikatnya filem tempatan berada dalam pasaran bebas dan terserah kepada kuasa pengguna untuk menentukan jatuh bangunnya.
Nampaknya tidak ada mekanisme lagi untuk membantu filem tempatan kecuali turut menjadi pemain yang aktif dalam persaingan yang kini banyak orang anggap tidak adil. Persaingan filem kita di pawagam bukan seperti filem Iran di Iran atau filem tempatan di China. Negara-negara itu menutup pintu kepada kemasukan filem luar khususnya Hollywood. Kalau ada pun peratusannya sangat kecil. Tetapi di negara ini filem tempatan menjadi minoriti dan pawagam hidup dengan keuntungan menayangkan filem Hollywood. Dengan kuasa yang ada, kita boleh memaksa pawagam memanjangkan tayangan filem tempatan. Tetapi berapa lama kita boleh memaksa pawagam untuk memberikan `khidmat sosial' yang terpaksa ini?
Jawapannya filem tempatan kena bersaing dengan filem Hollywood. Apabila sebut bersaing, orang kita mulalah berhujah bab teknologi yang tidak tergapai oleh industri filem tempatan. Kemudian kita sekali lagi rasa rendah diri disebabkan ketiadaan teknologi. Tetapi kita lupa bahawa kekuatan filem adalah cerita. Cerita dihasilkan dengan daya kreatif yang tinggi daripada lingkungan budaya dan sosial tempatan. Teknologi hanya kosmetik untuk mencantikkan wajah yang telah sedia cantik.
Kalau teknologi boleh menjawab semua persoalan tentang filem, Hollywood tentu tidak beralih ke Jepun dan Korea Selatan malah ke Thailand untuk meminjam cerita dari negara berkenaan. Di negara kita, Shuhaimi Baba telah memberikan cahaya apabila Pontianak Harum Sundal Malam masih bertahan di pawagam. Filem ini bersaing dengan sekian banyak filem Hollywood di pawagam kita. Diharapkan kita tidak lagi menafikan hakikat yang satu ini. Gelanggang kita gelanggang antarabangsa.