Oleh: ZIN MAHMUD
Sumber: Mingguan Malaysia 4 Mac 2007
SENATOR berpengaruh dari Parti Republikan, John McCain mengumumkan akan bertanding untuk pilihan raya Presiden Amerika Syarikat (AS) tahun depan.
Bagi dunia, beliau hanyalah salah seorang daripada calon-calon yang menyertai persaingan untuk menjadi orang paling berkuasa di dunia.
Dalam Parti Republikan, calon lain ialah Rudolph Giuliani, bekas Datuk Bandar New York. Di pihak Demokratik pula, calon ialah Senator Hillary Clinton dan Senator Barack Obama. Bekas Naib Presiden AS, Al Gore turut disebut semula ekoran kemenangan filem dokumentarinya mengenai perubahan iklim, An Inconvenient Truth (Kebenaran yang sukar untuk diterima) untuk memperoleh Oscar minggu lalu.
Maka nama-nama ini; McCain, Giuliani, Clinton, Obama dan Gore akan disebut-sebit dan mereka pasti dikenali di seluruh dunia hinggalah berlaku pusingan-pusingan pemilihan yang menyaksikan siapakah calon Republikan dan Demokratik.
Ia akan berakhir dengan persaingan kemuncak pilihan raya Presiden pada November 2008 di mana salah seorang akan diumumkan sebagai Presiden AS menggantikan George W. Bush.
Kesemua calon itu mempunyai peribadi dan pegangan dalam pelbagai isu yang berbeza. Ada kalanya perbezaan itu besar, ada pula perbezaan itu kecil. Tetapi dalam persaingan merebut jawatan Presiden kuasa besar dunia itu, pelbagai ciri calon dikemukakan, termasuk perkara-perkara peribadi dan remeh-temeh. Sementara pengundi AS pula memilih Presiden mereka menurut rasa hati, bukannya pertimbangan secara rasional. Pilihan mereka lebih kepada emosional dan psikologikal.
Justeru, calon-calon itu akan memaparkan ciri-ciri yang dianggap dapat diterima para pengundi. Akibatnya dunia akan mendapati bahawa dasar antara kedua-dua calon akhir tidak banyak berbeza.
Walaupun dari segi spektrum politik, Demokratik dan Republikan ini, satu di sebelah kiri dan satu lagi di sebelah kanan, tetapi akhirnya dasar calon-calon itu berada di tengah-tengah. Perbezaan antara keduanya hanyalah dari segi pendekatan dan anggota pasukan yang akan mentadbir AS apabila salah satunya menang.
Seharusnya Demokratik dan Republikan mempunyai dasar berbeza dan menawarkan pilihan kepada pengundi-pengundi. Kedua-duanya mempunyai tradisi politik yang diwarisi turun-temurun dan memiliki karakter tertentu yang menarik minat penyokong masing-masing.
Tetapi apa yang terjadi, tidak akan berlaku pemilihan Presiden daripada calon selain Demokratik dan Republikan walaupuna dari segi teori, mana-mana calon boleh dikemukakan.
Setiap kali pilihan raya Presiden, senarai calon datang daripada banyak parti yang dunia tidak pernah dengar selain Demokratik dan Republikan. Mereka adalah parti kecil yang hanya bertanding sebagai menolak Demokratik dan Republikan.
Bagaimanapun, sering kali terdapat sebuah parti yang agak besar dan dianggap sebagai calon ketiga untuk menyaingi Demokratik dan Republikan. Walaupun calon daripada parti ini tidak dapat mengalahkan kedua-dua parti itu tetapi ia tetap mampu menjejaskan undi perdana pilihan raya.
Contoh jelas pada pilihan raya Presiden lalu ialah penyertaan Ralph Nader dari Parti Hijau (Green Party).
Nader, aktivis pengguna berada di sebelah kiri, iaitu melebihi Demokratik. Andaiannya ialah jika Nader tidak menyertai pilihan raya Presiden dulu, kemungkinan George W. Bush tidak boleh menang kerana undi golongan liberal, istilah rujukan kepada spektrum kiri tidak akan terpecah.
Banyak penyokong Al Gore yang bertanding ketika itu menyalahkan Nader. Maknanya pengikut Nader meletakkan kedudukan dasar liberal dalam keadaan lebih buruk apabila AS ditadbir Bush.
Sedangkan tentunya keadaan akan lebih baik bagi penyokong dasar liberal termasuk pengikut Nader jika Gore terpilih.
Penyokong Nader pula menegaskan, Gore tidak cukup menarik bagi mereka hingga terpaksa mengemukakan calon berbeza.
Sejarah AS mungkin berbeza jika Gore memberi ruang memadai bagi penyokong Nader dan akhirnya menyatukan undi golongan liberal hingga mampu menafikan Bush daripada kemenangan.
Jika Bush tidak menang, Gore akan membawa AS pada jalan yang berbeza. Tidak dapat dibayangkan bagaimana reaksi Gore terhadap serangan 11 September.
Imej Parti Demokratik adalah ia sebagai sebuah parti yang kurang mempunyai sifat mahu berperang. Namun begitu, andainya ia mahu kelihatan lebih patriotik, mungkin ia akan bergelagat lebih agresif.
Tetapi fahaman neokonservatisme berada pada Republikan. Katakanlah, AS di bawah Gore mungkin melancarkan perang ke atas Afghanistan selepas peristiwa 11 September tetapi tidak perang Iraq.
Projek perang Iraq selain merupakan agenda golongan neokonservatif dilihat oleh banyak orang sebagai ditandai dengan kepentingan perasaan Bush. Bahawa terdapat rasa permusuhan dan dendam oleh keluarga Bush terhadap bekas diktator Iraq itu yang dikatakan pernah cuba membunuh bapa Bush semasa menjadi Presiden.
Maka suasana ini memudahkan dorongan kepada tindakan AS melancarkan perang ke atas Iraq. Sesuatu yang mungkin tidak berlaku jika Gore menjadi Presiden.
Kini isu perang Iraq masih menguasai kempen persaingan pilihan raya itu.
Senario di AS hari ini dikatakan menyalahkan Bush kerana dianggap gagal menyelesaikan masalah perang itu. Sebab kepercayaan itu, Republikan kalah dalam pilihan raya Kongres yang baru lalu dan banyak pihak menjangkakan bahawa dalam pilihan raya Presiden tahun depan, undi akan memihak kepada calon Demokratik: Iaitu sama ada Clinton, Obama atau Gore, jika dia mahu bertanding.
Tetapi Republikan tidak mudah menyerah kalah. Cadangan Bush menambah tentera di Iraq seterusnya menyelesaikan masalah perang dilakukan dalam konteks ini.
Sementara golongan neokonservatif juga berpecah dan kini kurang menarik untuk diikuti sementara fokusnya adalah menyelesaikan masalah perang Iraq di samping mencari peluang kemenangan dalam pilihan raya Presiden bagi Republikan.
Jadi hujah berlegar berhubung perang Iraq ialah di pihak Demokratik, tentera AS mesti diundurkan serta-merta. Sementara di pihak Republikan pula, tentera AS mesti ditambah. Soal bagaimana Bush melancarkan perang tidak ditonjolkan.
Parti Demokratik yang berpegang kepada manifesto mengundurkan tentera Iraq sepanjang kempen pilihan raya Kongres dahulu berasa perlu menegaskan pegangan ini hinggalah kepada pilihan raya Presiden akan datang.
Tetapi strategi Republikan ialah mahu mendedahkan kelemahan parti Republikan berhubung dengan keselamatan dan kekuatan strategik ketenteraan AS.
Apabila Bush mencadangkan supaya bilangan tentera AS di Iraq ditambah, Kongres pula mengundi menolaknya, ia mahu memaparkan betapa Parti Demokratik tidak cukup bertanggungjawab bagi memelihara kepentingan AS di Iraq dan Asia Barat.
Pandangan yang dikemukakan ialah pengunduran serta-merta daripada Iraq bukan saja menyebabkan perang saudara yang lebih memburuk tetapi menjejaskan lagi kepentingan geopolitik AS.
Maka taktik politik Republikan ialah menggambarkan kelemahan Demokratik menyelesaikan masalah perang Iraq. Jadi mereka berharap calon yang akan dikemukakan datang daripada kalangan yang keras dan mampu menamatkan kerja yang dimulakan Bush.
McCain yang mengumumkan hasratnya untuk bertanding melalui program televisyen CBS, Late Show with David Letterman mempunyai sikap tegas untuk menambah tentera AS di Iraq.
Sikap ini nampak tidak popular dalam keadaan rakyat AS mahukan pengunduran serta-merta tentera mereka. McCain, 70, yang pernah kalah pada Bush dalam penamaan calon tahun 2000 terkenal sebagai seorang yang memiliki pandangan pelik dan ekstrem. Namun sikapnya yang berani dan lantang menjadi tarikan.
Tetapi sikap ini akan menjadikan pendirian Giuliani lebih menarik. Bekas Datuk Bandar New York itu terkenal sebagai seorang berjaya menangani serangan 11 September dahulu.
Tetapi polisi hanyalah satu sisi dalam pertandingan Presiden itu. Lebih penting ialah sosok kepimpinan calon.
Kepimpinan sukar untuk ditakrifkan tetapi ia dapat dinilai dari susut emosional dan psikologikal para pengundi.
Jentera pilihan raya setiap calon pasti menggilap tokoh mereka supaya mempunyai imej yang kepimpinan terbaik.
Ini kerana sifat kepimpinan akan mengatasi polisi, pendirian dan aliran parti mereka. Maka nilai kepimpinan akan diuji bukan semata-mata daripada percakapan dan ucapan, tetapi lebih penting bagaimana seseorang menunjukkan reaksi kepada tuduhan atau isu-isu remeh-temeh.
Tuduhan bersifat peribadi dan remeh-temeh bukanlah bertujuan mengupas perkara yang dilemparkan tetapi kepada bagaimana seseorang calon itu menjawab dan menghadapi dengan tenang.
Kalau calon-calon ini: Clinton, Obama, McCain, Giuliani dan Gore dinilai lebih kepada persepsi kemampuan kepimpinan, apakah peluang rakyat AS, apatah lagi penduduk dunia untuk mendapatkan perubahan dasar yang tidak kurang penting.
Kepimpinan yang baik tidak semestinya mendatangkan dasar yang baik, walaupun kecenderungan itu ada. Apa yang menjadi amalan di AS, dasar dan kempen untuknya dilakukan oleh agensi-agensi pemikir yang dikenali sebagai think tank di samping yayasan serta badan-badan bukan kerajaan (NGO) yang membentuk masyarakat sivil.
Mereka melobi untuk dasar dan pegangan tertentu dan antaranya pula berkhidmat bukan kepada negara secara keseluruhannya tetapi kumpulan-kumpulan kepentingan tertentu, khususnya industri.
Sudah tentu korporat yang mempunyai dana besar menaja pelbagai yayasan, agensi pemikir dan NGO untuk mempromosi kepentingan mereka, dan akibatnya mereka meraih hasil lebih baik.
Jadi, walaupun calon Presiden berasak-asak mempromosi diri, tetapi mereka hanyalah menawarkan kepimpinan dalam konteks sebuah sistem yang dipenuhi gerakan pemikiran pelbagai aliran.
Bagaimanapun, aliran pemikiran yang dapat didengar adalah kumpulan-kumpulan yang bukan saja berjaya berhujah dengan baik tetapi memiliki sumber untuk penyelidikan teliti dalam isu-isu pilihan mereka. Untuk memiliki dana yang baik, pastinya ia datang daripada badan-badan berharta berasaskan kejayaan dalam dunia korporat.
Walaupun AS tetap dianggap sebagai demokrasi berasaskan ilmu pengetahuan, tetapi di bawahnya ialah kekayaan harta benda bagi menanggungnya. Lebih tepat AS negara plutokrasi (pemerintahan golongan kaya) berselindung di sebalik demokrasi.