Perkasa bahasa galak kreativiti

Oleh: Zin Mahmud (WARTAWAN UTUSAN)
Sumber: Utusan Malaysia 23 Mac 2006


Teringat tahun-tahun tujuh puluhan dahulu apabila bas utama di Kuala Lumpur bernama Sri Jaya. Bukan itu saja, perkataan Sri Jaya itu juga ditulis dalam jawi di dinding-dinding bas itu.

Kemudian syarikat bas itu bertukar nama menjadi SJ Kenderaan. Setelah memasuki tahun 90-an, rombakan berlaku, syarikat bas utama Kuala Lumpur dinamakan Intrakota. Gabungan dua perkataan Melayu dan Inggeris. Tetapi "intra" yang bermaksud rangkaian dalaman boleh dianggap sebagai telah diadaptasi ke dalam bahasa Melayu.

Rombakan terbaru berlaku dan syarikat bas itu kini bernama RapidKL, langsung hilang perkataan Melayu.

Apabila diwujudkan laluan transit aliran ringan (LRT), maka nama yang digunakan ialah Star LRT, Putraline dan Monorail. Mengapa Star? Kini Star LRT dan Putraline menjadi sebahagian daripada RapidKL.

Dalam Star LRT dipaparkan puisi-puisi klasik Inggeris. Mengapa tidak puisi bahasa Malaysia?

Mengapa jadi begitu? Di Kuala Lumpur, apabila seseorang menggunakan lebuh raya MRR2 dari Ampang ke Batu Caves, akan kelihatan nama tempat seperti Beverly Hills dan Greenwood. Nama Batu Caves diwujudkan semasa penjajah lagi tetapi Beverly Hills dan Greenwood diwujudkan selepas negara mencapai kemerdekaan.

Adakah rakyat Malaysia mempunyai perasaan kompleks rendah diri hingga melihat keindahan daripada perkataan bahasa Inggeris?

Sementara melalui jalan Sentul ke Kuala Lumpur pada waktu pagi akan kelihatan papan tanda menyatakan berlakunya amalan lalu lintas yang dinamakan tidal flow.

Mengapa tidak dicari istilah Melayu untuk tidal flow. Walaupun ia istilah baru, tidak patutlah ia tidak diterjemahkan atau dicari perkataan Melayu. Kalau tidak mampu menciptanya, apa salahnya minta bantuan Dewan Bahasa dan Pustaka (DBP).

Usaha memperkasakan bahasa Melayu yang melibatkan penggunaan istilah Melayu dan adaptasinya sememangnya memerlukan usaha keras. Seseorang perlu rajin dan memerah otak serta meningkatkan kreativiti untuk mencari istilah baru.

Jika tidak ada perkataan Melayu, bolehlah cari perkataan bahasa suku kaum rumpun Melayu, bahasa Sanskrit dan bahasa Arab yang dirasakan hampir dengan citra Melayu. Jika tidak ada barulah ambil dari bahasa Inggeris tetapi diadaptasikan supaya dapat dirasakan Melayunya.

Kita tahu money changer ialah pengurup wang. Pengurup adalah istilah yang berasal dari bahasa suku kaum Banjar. Perkataan Sanskrit memang rapat dengan Melayu. Damansara yang begitu indah disebut berasal dari bahasa Sanskrit. Begitu juga dengan Titiwangsa dan Melawati. Seroja, yang asalnya Saroja juga bahasa Sanskrit. Pustaka juga berasal dari bahasa Sanskrit yang bermakna kebukuan.

Bagaimanakah caranya untuk memperkasa bahasa?

Hanya dengan banyak menggunakan bahasa yang baik akan memperkasakannya.